Vertellen kun je leren!

Utrecht | Alden Biesen | Zwolle

Kun je door middel van het vertellen van verhalen de mondelinge taalvaardigheid van kleuters verbeteren en hun woordenschat vergroten? En hoe pas je 'vertellessen' in de gangbare klassenorganisatie van groep 1/2? Tijdens mijn afstudeerproject 'Tijd voor verhalen'  probeerde ik het antwoord te vinden op deze vragen.

Tijd voor verhalen

Nadat ik in 2007 gestopt was met lesgeven, besloot ik in 2008 me toe te spitsen op verhalen vertellen als vak. Ik had in mijn jaren als kleuterjuf regelmatig verteld in de klas. Maar in de jaren die volgden ontdekte ik dat vertellen meer is dan ‘uit je hoofd voorlezen’, dat het gaat om de beelden, dat luisteraars innerlijk meebewegen, en veel meer. Langzaam maar zeker drong tot me door wat voor krachtig middel vertellen daardoor is. Als ik dat toch had geweten in de jaren dat ik voor de klas stond!

In 2013 begon ik bij de Vertelacademie aan de meerjarige opleiding ‘Vertellen met en voor kinderen’. Toen ik in 2018 een afstudeerproject moest bedenken, lag een project in het onderwijs voor de hand. Het is tijd dat er meer verteld wordt in het onderwijs en zeker bij de kleuters. Een verhaal vertellen kost kostbare onderwijs- en voorbereidingstijd, maar die betaalt zich dubbel en dwars terug. Dat wil ik met dit project laten zien. Kortom: het is tijd voor verhalen!

Ik voerde het project uit van april t/m juni 2018 in drie groepen 1/2 van Basisschool de Kubus in Amersfoort. In 9 wekelijkse lessen vertelde ik in de kring een kort verhaal. Tijdens de werkles na de kring ging ik met een klein groepje kinderen aan de slag. We speelden het verhaal na, we tekenden het, we verfilmden het of we verzonnen er dingen bij. Iedere week deden de kinderen een andere activiteit om zich het verhaal eigen te maken.

Mijn vaste maatje in de kring was handpop Clara, die nogal vergeetachtig was. Elke week was ze het verhaal van de vorige keer weer vergeten. De kleuters wilden haar maar wat graag laten zien dat zij het wel nog wisten. En als een van de kinderen het niet helemaal goed vertelde, dan hielpen de anderen om het tot een goed eind te brengen.

Ieder verhaal dat ik vertelde kreeg aan het eind van de les een plekje in het Verhalenboek van de klas, zodat de kinderen nog eens terug konden bladeren en het verhaal voor zichzelf konden herhalen. Aan het eind van het project was het boek pas half vol en de kinderen waren het er unaniem over eens: ik moest nog vaker terugkomen!

Maar niet alleen de kleuters waren enthousiast. Ook de leerkrachten van de betreffende klassen hebben enthousiast meegedaan en zagen hoe betrokken de leerlingen waren - zelfs kinderen die anders tijdens kringactiviteiten snel afhaakten. Vertellen werkt!