Veel kinderen vinden het spannend of zelfs eng om voor een groep te spreken.
Door middel van luisteren naar verhalen, het mee laten denken en het doen van oefeningen wilde ik ze laten ervaren dat het niet alleen spannend, maar ook leuk kan zijn om voor een groep te vertellen. Ik hoopte hiermee hun “Verteldurf” te vergroten.
Het vertellen van verhalen is voor veel leerlingen en leerkrachten een onbekend terrein, daarom heb ik in alle klassen eerst een keer een verhaal verteld en uitgelegd wat we met het project gingen doen. Dit was zowel voor mij als voor de kinderen een prettige kennismaking.
Alle projectdagen hadden dezelfde opening.
De kinderen luisterden naar een kort verhaal, we plozen samen uit wat belangrijk is om op een goede manier een verhaal te vertellen. Daarna gingen de kinderen lekker aan de slag met oefeningen om duidelijk te spreken, verzinnen wat ze wilden zijn, zich in te leven in deze personages, deze ook uitbeelden, contact te maken met publiek en natuurlijk het in ontvangst nemen van applaus.
De verhalen die de kinderen zelf gingen vertellen waren aangepast aan hun leeftijd. Omdat het niet de bedoeling was dat de tekst uit het hoofd werd geleerd, maar dat er vanuit beelden werd verteld, heb ik de verhalen ook op deze manier aangeboden. Groep 3 werkte met vertelplaten op A4 formaat en een verteltafel. Groep 4 werkte met De kamishibai (het Japanse vertelkastje). Voor groep 5 en 6 had ik weer vertelplaten gemaakt. Groep 6/7 werkte met zelfgemaakte verhalen, zij mochten bij het vertellen voor publiek ook alleen hun eigen tekeningen als geheugensteun gebruiken.
Tijdens de projectdagen werd ook aandacht besteed aan de opbouw van een verhaal, want als deze structuur begrepen wordt, is het veel makkelijker om een verhaal te onthouden.
Het ontspannen en aarden vlak voor dat je het podium opgaat is een belangrijk onderdeel voor een verteller.
Mede doordat van de verhalen een vertelpantomime werd uitgevoerd kropen de kinderen steeds meer in de huid van het verhaal. Voordat de kinderen het podium opgingen werd eerst twee aan twee of in kleine groepjes geoefend. Uiteindelijk hebben 134 kinderen op het podium gestaan.
Doordat de projectdagen uit diverse korte workshops waren opgebouwd heb ik een brede basis om het aan te bieden aan scholen, BSO, verenigingen of als kinderfeestjes. In overleg kan het aan persoonlijke wensen worden aangepast.
Ik heb een spannende en leuke tijd gehad, waarin ik veel heb geleerd. Het voornaamste is dat kinderen heel erg graag naar verhalen luisteren, maar ook dat er veel kinderen het erg leuk vinden om zelf te vertellen. Ik ben vaak blij verrast geweest met de inbreng, de spontaniteit en het enthousiasme van de kinderen.
De Leerroute van Brenda
Op 1 april 2012 sloot ik mijn leerroute "Vertellen voor groot publiek" aan de Vertelacademie af met een solovoorstelling "Door liefde verbannen" voor volwassenen. Ik had het gevoel niet klaar te zijn. Het bleef kriebelen en toen merkte ik dat ik mij breder wilde scholen.
Ik wilde niet alleen vertellen, maar ook kinderen aan het vertellen krijgen. Ik vroeg mij af of ik mijn oude droom om lerares te worden toch nog op deze manier vorm kon geven. Het bleek dat al mijn competenties meer dan voldoende waren om direct in te stappen in de leerroute "Vertellen met en voor kinderen" en ik heb deze kans gelijk aangepakt.
Als voorbereiding heb ik stage gelopen op de basisschool De Krullevaar in Zwolle en ben ik begeleid door een van de docenten van de Vertelacademie, Ailun Elzenga. Op deze "School vol van verhalen" heb ik twee groepen kinderen, die deelnamen aan de vertelwedstrijd De Gouden Vertelpas en de aanmoedigingsprijs, drie workshops gegeven om wat dieper op de verteltechnieken in te gaan. Daarna ben ik nog twee dagen terug geweest om met de kinderen aan hun verhalen te werken m.b.v. de geleerde technieken.
Eerste fase Leerroutes
Tijdens het volgen van de beide Leerroutes heb ik binnen de Vertelacademie les gehad van: Raymond den Boestert, Marco Holmer (DE/NL), Pauline Seebregts, Ronald Naar, Wouter Eizenga, René Hildesheim en Helga Huisjes.
Naast de 10 verplichte Leerroute modules verdiepte ik mijn Leerroute met de workshops De kracht van metaforen en Vertellen en muziek. Daarnaast nam ik deel aan de Verteldriedaagse op Terschelling. Ik stond bij de Vertelacademie als student ingeschreven vanaf 1 november 2009 tot en met 18 januari 2014.
Tijdens de eerste fase van de leerroutes vertelde ik onder andere:
- Bij het Kerst Sprookjesfestijn in Wijchen (2013)
- Bij de Zonnebloemafdeling in Zetten (2013)
- Bij vrijwilligers van een kerk in Nijmegen (2013)
- Duivelsverhalen bij Vertelfestival op De Duivelsberg in Berg en Dal (2013)
- Tijdens het Watervalfestival in Zwolle (2011, 2012 en 2013)
- Rondom Wereldverteldag in samenwerking met mijn Vertelkring (2008 t/m 2013)
- Bij vrouwenvereniging Zijactief in Beltrum (2012)
- Tijdens de ontmoetingsdag van okt. 2012 heb ik een workshop gegeven "Vertel je eigen verhaal".
- Tijdens het Vertelfestival in Roermond (2012)
- Op basisschool De Reuzepas in Ewijk (2012)
- Bij de dagopvang voor ouderen in Ewijk (2009 t/m 2012)
- Op een basisschool in Boxmeer (2012)
- Grimmverhalen in de Anna Molen In Nijmegen met de Vertelkring. (2012)
- Voor Stichting Het Landschap Vertelt en Cultuurpact regio Nijmegen. Bij het project Vertellen met ouderen in Druten, Wijchen en Beek Ubbergen (2012)
- Tijdens ontmoetingsdagen Stichting Vertellen (2009 t/m 2012)
- Privé voorstellingen: voor verjaardagen en 25 jarig huwelijk (2009 t/m 2012)
- Voor Stichting Landschap Vertelt: Bij de kasteelfeesten in Wijchen en op de boerderij in Overasselt tijdens het Streekgala (2011)
- Bij Sonsbeekfestival In de Steile Tuin van het Sonsbeekpark in Arnhem. (2010)
- Bij het Sonsbeek Theater Avenue in Arnhem. (2010)
- Bij VPTZ Land van Cuijk (Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg). (2010)
- Tijdens het van Limburgfestival in Nijmegen in de Torens. (2009 en 2010)
- Bij Plattelandsvrouwen in Ophemert (2009)
- Bij een Lion's club, tussen de gangen van het diner Neerrijnen (2009)
- Sprookjesfestival Arnhem/Nijmegen, op locatie Bibliotheek Beuningen(2009)
- Op de basisschool De Duivendonck in Ewijk (2009)
Certificering
Op 18 januari 2014 studeerde ik af in de leerroute "Vertellen met en voor kinderen". De eindpresentatie vond plaats in het Muiderpoorttheater in Amsterdam. Onze 'gastheer' op deze dag was het vorig jaar opgerichte Storytelling Centre Nederland.
De projecten van de studenten werden beoordeeld door twee mentoren van de Vertelacademie, Raymond den Boestert (leerroute mentor) en Ronald Naar (pedagogisch didactische ondersteuning), daarnaast vervuld Ernst Weerstra van Theaterbureau Het Verteltheater de rol van gecommitteerde.
Je kunt meer over de opzet van de meerjarige gecertificeerde leerroutes lezen door in het hoofdmenu te klikken op Leerroutes.
Over Brenda
Jaren geleden werd ik tijdens het luisteren naar verhalenverteller Angèle Jorna in het Afrika Museum plotseling door het vertelvirus gegrepen. Ik wist niet wat mij overkwam. Ik had geen idee hoe je een goed verhaal moest vertellen, maar één ding wist ik zeker: Dit wilde ik ook!
Ik ben op zoek gegaan hoe ik verhalenverteller kon worden en heb diverse workshops bij professionele vertellers gevolgd.
Ik begon bij Janna van den Berg. Door Janna werd ik al meteen voor publiek gezet en dat smaakte naar meer.
Het virus was niet meer te stuiten.
Ik ben workshops bij diverse vertellers gaan volgen, zoals; Alma Smit, Walter Roozendaal, Angèle Jorna en Godfried Beumers. Door les te krijgen van verschillende vertellers, leer ik mijn eigen stijl te ontdekken.
Ik werd lid van de Vertelkring in Nijmegen, tegenwoordig "Het Vijfde Seizoen" en ontdekte de ontmoetingsdagen van Stichting Vertellen.
In 2009 ben ik bij de Vertelacademie terecht gekomen en ben de leerroute "Vertellen voor Groot Publiek" gaan volgen. Deze leerroute heb ik met veel plezier gevolgd en met de solovoorstelling "Door Liefde Verbannen" in april 2012 afgesloten. (Opent in nieuw venster).
Niet lang daarna besloot ik om ook de afstudeerroute "Vertellen met en voor kinderen" te volgen.
Verhalen vertellen moet weer nieuw leven ingeblazen worden. Nog te veel mensen denken dat vertellen alleen maar iets voor kleine kinderen is en meestal dat er voorgelezen wordt. Dit moet veranderen.
Wie verhalen aan de jeugd geeft, geeft de toekomst verhalen.
Wat behoort oa. tot mijn mogelijkheden:
- Verhalen vertellen op basisscholen. Ik heb verhalen die voor de verschillende leeftijden geschikt zijn, bv. verhalen over anders zijn en het accepteren hiervan, sprookjes, Afrikaanse verhalen, legendes, fabels en verhalen rondom diverse feestdagen.
- Vertelvoorstellingen, eventueel in samenwerking met een muzikant, zoals: Voorstellingen voor volwassenen:
Hiervoor kunnen verschillende soorten verhalen worden gebruikt. Ik heb bijvoorbeeld een voorstelling van anderhalf uur: Door liefde Verbannen: over legendes rondom Karel de Grote, dit zijn legendes waar liefde, verraad, verbanningen en vergeving de hoofdrol spelen. Of Verhalen over sterke vrouwen. - Voorstellingen voor alle leeftijden: Sprookjes, Drakenverhalen, Waterverhalen, Bomenverhalen, Afrikaanse verhalen, Streekverhalen, Sprookjes van Grimm – het is 200 jaar geleden dat het eerste boek van de gebroeders Grimm is uitgebracht. (Hiervan is ook een voorstelling voor volwassen met wat grimmigere verhalen mogelijk). Winter en kerstverhalen.
- Vertellen voor ouderen: eventueel in verzorgingshuizen of voor ouderenverenigingen. Verhalen van vroeger of over de streek. Of zie de mogelijkheden van hierboven.
- Het geven van voorstellingen met workshops aan kinderen op basisscholen, BSO, kinderopvang, bij verjaardagen en verenigingen.
Vertelervaringen: Kijk op het tabblad De Leerroute van Brenda.
Enkele reacties van luisteraars op diverse optredens:
- Heel knap en mooi gebracht! U hebt mij erg geroerd. Een mooie boodschap om over te vertellen. (Kerstverhalen).
- Boeiend verteld, niet verwacht dat het zo interessant en onderhoudend zou zijn. Een reis in de tijd en leerzaam, bedankt en wie weet tot een volgende keer. (Door Liefde Verbannen).
- Prachtig verteld, boeiend ook doordat het over herkenbare plaatsen ging, Compliment. (Streekverhalen).
- Geweldig, om zo een zaal vol mensen stil te krijgen.(Streekverhalen).
- Je vertelde vanuit je hart en bracht dat ook zo over. Zo mooi verteld, zo beeldend en de mensen in hun hart raken, geweldig. (Door liefde Verbannen).
- Ze maakt grappige bewegingen en de manier waarop ze het vertelt vind ik erg leuk. (Grimm in de klas).
- Je vertelt zo boeiend, leuk en spannend, dat de kinderen met open mond (stil) kunnen luisteren. (Leerkracht over afstudeerproject).
- Jouw workshops variëren van luisteren, instuderen en uitvoeren (Leerkracht over afstudeerproject).
- Dit was de mooiste dag van mijn leven (leerling over afstudeerproject).
- Wat werd verteld was ook nuttig voor leraren. (Stagiair over afstudeerproject).
